geschiedenis vuurwerk
het is tijdens de jaarwisseling tegenwoordig niet meer weg te denken (al pleiten sommigen voor een verbod) maar het is nog maar enkele eeuwen traditie in Europa: vuurwerk. Pas in de dertiende eeuw kwam het vuurwerk naar Europa en nog later werd het voor het eerst gebruikt voor het inluiden van het nieuwe jaar.
VuurwerkMen is er niet helemaal over uit of het eerste vuurwerk werd gemaakt door de Bengalen (inwoners van het huidige Bangladesh) of door de Chinezen.
Volgens de meeste wetenschappers is het echter door de Bengalen ontdekt. Hoe het is ontdekt is niet bekend, maar er is wel een theorie over. Het belangrijkste ingrediënt van vuurwerk, namelijk salpeter (kaliumnitraat) werd door de Bengalen gebruikt als zout. Een theorie is daarom dat er wat gemorst salpeter tijdens het koken in de vlam terecht kwam en dat zo de werking ervan werd ontdekt.
Chinees vuurwerk
De eerste grootgebruikers van vuurwerk waren hoe dan ook de Chinezen, die het rond het begin van onze jaartelling gebruikten bij religieuze gebeurtenissen om boze geesten te verdrijven. Ook werd het door militairen gebruikt voor lichtsignalen. Dat vuurwerk leek echter nog niet op het huidige vuurwerk.
Vuurwerk is een constructie van materialen als karton, papier, plastic en metaal, met daarin ontplofbare en/of brandbare mengsels van chemische stoffen (ook wel sassen genoemd) verwerkt, die bij ontsteking effecten veroorzaken als licht, geluid, rook of beweging.
In vuurwerk wordt vaak buskruit gebruikt, dat bestaat uit zwavel (S), houtskool (bestaat voornamelijk uit koolstof (C), maar bevat eveneens de noodzakelijke katalysator potas (K2CO3)) en salpeter of kaliumnitraat (KNO3). Hierbij is het kaliumnitraat de zuurstofleverancier. Bij de reactie komen onder andere de gasvormige producten CO, CO2 en N2 vrij, naast kaliumsulfaat en -carbonaat.
In het buskruit kan de verhouding tussen de stoffen verschillen. Zo bestaat er bijvoorbeeld een mengsel van kaliumnitraat, koolstof en zwavelin een gewichtsverhouding van 75:15:10. Verder bestaat er flashkruit. Dat is een kruitmengsel waarin de koolstof is vervangen door metaalpoeder (magnesium of aluminium). Vaak wordt het kaliumnitraat ook vervangen door een andere, krachtigere oxidator. Vooral kaliumperchloraat of kaliumchloraat is dan "populair". Het is dit product, vermengd met een keuze aan zouten, dat verantwoordelijk is voor de kleureffecten van het vuurwerk.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen lust- of feestvuurwerk en ernst- of professioneel vuurwerk.